Trong 30 năm qua, Chính phủ Hoa Kỳ đã đóng góp hơn 126 triệu đô la cho các hoạt động hỗ trợ người khuyết tật tại Việt Nam. Kể từ năm 1989, với việc thành lập Quỹ Nạn nhân Chiến tranh Patrick Leahy của Cơ quan Phát triển Quốc tế Hoa Kỳ (USAID), USAID đã nỗ lực mở rộng phạm vi bao phủ và khả năng tiếp cận tới nhiều chương trình hỗ trợ khác nhau đem lại lợi ích cho người khuyết tật ở các quốc gia bị ảnh hưởng bởi xung đột. Tại Việt Nam, hỗ trợ của Hoa Kỳ đã giúp nâng cao chất lượng sống cho người khuyết tật thông qua giải quyết các nhu cầu về y tế và xã hội, cải thiện chính sách về người khuyết tật và giảm thiểu các rào cản xã hội và môi trường.

USAID Việt Nam hiện đang tập trung hỗ trợ cung cấp các dịch vụ cho người khuyết tật nặng ở những khu vực bị phun rải nặng chất da cam. Dự án này là một phần trong những nỗ lực của Chính phủ Hoa Kỳ nhằm khắc phục hậu quả từ cuộc chiến tranh tại Việt Nam. Hoạt động này đóng góp vào nỗ lực của cả hai quốc gia trong việc vượt lên quá khứ, xây dựng lòng tin và củng cố quan hệ song phương, đồng thời tạo thuận lợi cho quan hệ hợp tác an ninh không ngừng giữa Việt Nam và Hoa Kỳ và củng cố mối quan hệ bền chặt nhằm đạt được những mục tiêu phát triển khác của USAID.

TÁC ĐỘNG

Các dự án hỗ trợ người khuyết tật (NKT) của USAID đã phát triển theo thời gian, từ hoạt động cung cấp hỗ trợ nhân đạo trực tiếp như chân tay giả và dụng cụ chỉnh hình đến xây dựng một hệ thống cung cấp những dịch vụ thiết yếu dành cho người khuyết tật, hỗ trợ xây dựng các chính sách và quy định về người khuyết tật và tăng cường vận động vì quyền và hòa nhập dành cho người khuyết tật. Những dự án này đã góp phần cải thiện chất lượng sống cho người khuyết tật ở Việt Nam với những tác động như: 1) Hỗ trợ trực tiếp cho hơn 30.000 NKT ở Việt Nam; 2) Cải thiện các dịch vụ PHCN và dịch vụ xã hội dành cho NKT; 3) Cải thiện chính sách và vận động chính sách vì NKT; và 4) Tăng cường năng lực cho các đối tác về quản lý, thực hiện và hỗ trợ dành cho NKT.

CÁC DỰ ÁN

USAID có danh mục dự án đa dạng trên địa bàn 8 tỉnh bị phun rải nặng chất da cam (Quảng Trị, Thừa Thiên-Huế, Quảng Nam, Bình Định, Đồng Nai, Bình Phước, Tây Ninh và Kon Tum) do 10 đối tác trong nước và quốc tế thực hiện bao phủ nhiều dịch vụ dành cho NKT như can thiệp sớm ở trẻ, hỗ trợ trực tiếp tại bệnh viện và tại nhà riêng và xây dựng các hướng dẫn quốc gia và các chương trình giáo dục. Dự án mới nhất với ngân sách 65 triệu đô la (thời gian thực hiện: 2020-2024) nằm trong khuôn khổ Bản Ghi nhớ Ý định được ký vào tháng 4/2019 giữa USAID và Văn phòng Cơ quan thường trực Ban chỉ đạo quốc gia khắc phục hậu quả bom mìn và chất độc hóa học sau chiến tranh tại Việt Nam (Văn phòng 701) trước sự chứng kiến của 9 Thượng nghị sĩ Hoa Kỳ cũng như Thỏa thuận Tài trợ khung có giới hạn (LSGA) ký với Trung tâm hành động quốc gia khắc phục hậu quả chất động hóa học và môi trường (NACCET) vào tháng 12/2019. Đây là dấu mốc mở ra một chương mới trong quan hệ đối tác hợp tác giữa USAID Việt Nam và Bộ Quốc phòng Việt Nam.

Dự án Tăng cường Chăm sóc Y tế và Đào tạo Phục hồi Chức năng: nâng cao chất lượng dịch vụ và chăm sóc cho người bị suy giảm chức năng não bộ, tăng cường năng lực cho cán bộ y tế công tác trong lĩnh vực phục hồi chức năng và cải thiện chất lượng các chương trình đào tạo về phục hồi chức năng. Thời gian thực hiện: 2015-2023; Ngân sách: 10,3 triệu đô la.

• Dự án Hỗ trợ Thực thi Điều phối Chính sách và Quyền của Người Khuyết tật: thúc đẩy thực thi các quyền của người khuyết tật và chính sách về người khuyết tật, cải thiện các dịch vụ hoạt động trị liệu và đào tạo về hoạt động trị liệu. Thời gian thực hiện: 2015-2023; Ngân sách: 10,7 triệu đô la.
• Dự án Tăng cường Năng lực Mạng lưới Dịch vụ và Trị liệu cho Trẻ em Khuyết tật: cung cấp dịch vụ phát hiện sớm và can thiệp sớm cho trẻ khuyết tật dưới 6 tuổi tại các tỉnh Tây Ninh, Bình Phước và Đồng Nai. Thời gian thực hiện: 2015-2022; Ngân sách: 5,6 triệu đô la.
• Dự án Vượt lên Tất cả: cung cấp dụng cụ hỗ trợ chất lượng cao và phù hợp cho NKT, tăng cường năng lực của các chuyên gia y tế và tăng cường vận động chính sách và thông tin về dịch vụ cung cấp dụng cụ hỗ trợ. Thời gian thực hiện: 2015-2021; Ngân sách: 7,9 triệu đô la.
• Dự án Tiếp cận cho Tất cả: cải thiện tiếp cận các công trình cơ sở vật chất cho NKT ở các tỉnh Tây Ninh và Bình Phước, nâng cao nhận thức về quyền của NKT, hỗ trợ thành lập và tăng cường năng lực cho các tổ chức tự lực của NKT và hỗ trợ những nỗ lực vận động của các tổ chức này nhằm cải thiện nhu cầu tiếp cận cho NKT. Thời gian thực hiện: 2017-2020; Ngân sách: 1 triệu đô la.
• Dự án Hãy nắm Tay tôi: phát triển một mô hình bền vững và có thể mở rộng được nhằm cải thiện dịch vụ PHCN và chăm sóc tại nhà dành cho NKT ở các tỉnh Bình Định và Quảng Nam. Thời gian thực hiện: 2018-2021; Ngân sách: 1,9 triệu đô la.
• Dự án Tôi lớn mạnh: cung cấp dịch vụ phục hồi chức năng cho trẻ em và người lớn bị khuyết tật về trí tuệ và phát triển ở các tỉnh Thừa Thiên - Huế và Quảng Nam. Thời gian thực hiện: 2018-2021; Ngân sách: 1,9 triệu đô la.
• Dự án Nâng cao Tiếng nói, tạo Cơ hội cho Người khuyết tật: cải thiện thái độ của công chúng về quyền của NKT, tăng cường tiếp cận các hệ thống giao thông và cơ sở y tế dành cho NKT, thúc đẩy cuộc sống độc lập và hòa nhập toàn diện cho NKT tại các tỉnh Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế và Quảng Nam. Thời gian thực hiện: 2018-2021; ngân sách: 1,9 triệu đô la.
• Dự án Hòa nhập: nâng cao chất lượng sống của NKT ở các tỉnh bị phun rải chất da cam thông qua mở rộng và cải thiện các dịch vụ PHCN, dịch vụ xã hội; tăng cường thực thi chính sách và nâng cao năng lực cho các đối tác. Giai đoạn I: 2020-2022, Ngân sách: 19 triệu đô la.